Centrum usług środowiskowych Consociatio Bonitum, Wrocław

Zdrowy dom

Gdy tworzyliśmy koncepcję projektową Centrum Usług Środowiskowych kluczową była dla nas chęć stworzenia zdrowego obiektu. Przez zdrowy obiekt rozumiemy miejsce sprzyjające dobrostanowi fizycznemu i psychicznemu oraz takie, gdzie uczestnicy mieliby zapewnione poczucie komfortu i równości. Ponadto miejsce takie dałoby im możliwość stworzenia relacji interpersonalnych.

W myśl projektowania uniwersalnego, chcieliśmy zapewnić wykorzystanie dostępnych w ramach przedsięwzięcia zasobów w sposób optymalny dla towarzyszących mu efektów zewnętrznych. Zminimalizowaliśmy więc, między innymi, koszty środowiskowe, a możliwie zwiększyliśmy korzyści dla samych uczestników.

Prostota zwiększająca dostępność

Kwestia dostępności i prostoty obsługi były kluczowe, by stworzyć obiekt spełanijący wymogi wynikające z przeznaczenia obiektu jak i tkanki istniejącego budynku. Całość układu funkcjonalno-przestrzennego oparliśmy o bardzo prosty i czytelny układ komunikacji wewnętrznej, którą zredukowaliśmy do minimum.

Intuicyjny układ linearny, do którego równolegle podłączają się kolejne pomieszczenia, uzupełniliśmy o czytelną i zauważalną informację sensoryczną. Każdy rodzaj przestrzeni o różnym przeznaczeniu i funkcji wyróżniliśmy wizualnie kodem kolorystycznym oraz zróżnicowaniem faktur oddziałujących na zmysł dotyku. Zastosowaliśmy to zarówno w większej jak i mniejszej skali. Zatem dotyczy to nie tylko pomieszczeń, ale też elementów ich wyposażenia, z których korzystają uczestnicy.

Bliskość, relacje jak i wymiary poszczególnych zaprojektowanych przestrzeni umożliwiają ich dostępność i użyteczność. Umożliwia to korzystanie z nich przy minimalnym wysiłku, ale też zwiększa tolerancję na błędy uczestników. Ma to sprawić, że chętniej będą podejmować oni kolejne próby i działania. Całość dopełnia zaplanowane wyposażenie.

Otwarty na przemiany

CUS zaprojektowaliśmy z myślą po zmianach. Oprócz tych w zakresie Inwestycyjnego etapowania realizacji, myśleliśmy też o przemianach samych jego uczestników. Przestrzeń zaprojektowaliśmy w sposób inkluzywny, dzięki czemu sprzyja ona procesowi uspołeczniania. Ponadto pomaga to w zwiększaniu samodzielności w funkcjonowaniu mieszkańców Centrum.

Dzięki elastyczności użytkowej zapewniliśmy możliwość rozwoju i zaplanowanego przekształcania obiektu w czasie – bez negatywnego wpływu na uczestników i funkcjonowanie Centrum. Jednocześnie układ każdej z części obiektu traktować może kolejne etapy w sposób otwarty – pozostawiając możliwość nieprzewidzianych wcześniej zmian.

Green city

Myśląc o tworzeniu środowiska społecznego, nierozerwalnym aspektem było dla nas stworzenie przyjaznego i symbiotycznie funkcjonującego środowiska naturalnego obiektu. Zastosowane rozwiązania: ochrona zastanej roslinności, zielone dachy, schronienia dla zwierząt i dosadzanie rodzimych gatunków poprawiają mikroklimat miejsca oraz wspierają bioróżnorodność.

Zieleń otaczająca budynek zbliżona została przez nas do samego budynku w obrębie pergoli, werand oraz towarzyszących im donic. Co więcej zieleń pełni również funkcję aktywizującą uczestników – zaprojektowany ogród prywatny z rabatami, mikro uprawami, szklarnią uzupełnia ścieżka sensoryczna oraz miejsca do relaksu i odpoczynku.

Nie pasywny, ale Energoatywny

Równolegle do kwestii środowiska społecznego, wizję CUS uzupełnia wrażliwość na aspekty środowiskowe naturalne. Myśląc o redukcji negatywnego wpływu w tym zakresie przewidzieliśmy rozwiązania zapewniające energoaktywny sposób funkcjonowania obiektu.

Wszystkie pomieszczenia przeznaczone dla uczestników lub pracowników doświetlilismy bezpośrednim światłem słonecznym rozproszonym częściowo przez zieleń i pergolę. Ponadto wykorzystaliśmy systemy przesłon lub podwójnych elewacji. Miejsca w części centralnej budynku doświetlono światłem rozproszonym górnym. Dodatkowo wielkość przeszkleń jak i ich lokalizacja zapewnia zyski solarne. Energia elektryczna pozyskiwana jest z paneli fotowoltaicznych, a nadmiar energii przeznaczyliśmy do ładowania rowerów elektrycznych lub zbierana jest w magazynie energii. Dodatkowo oświetlenie led zmniejsza zapotrzebowanie na energię.

System recyklingu i magazynowania wody deszczowej zmniejsza zapotrzebowanie obiektu na wodę z sieci i przyczynia się do zapewnienia racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi.

Wentylacja mechaniczna z rekuperacją oraz wysoka izolacyjność przegród budowlanych nie tylko spełniają standardy dla tego typu współczesnych obiektów, ale też zapewniają wysoką energoefektywność budynku. Ogrzewanie wykorzystuje ciepło miejskie stanowiące najprostsze i obecnie najekonomiczniejsze w obsłudze rozwiązanie.

Jednocześnie proponowane rozwiązania oparto o standardowe systemy, nie wymagające skomplikowanej obsługi oraz ponadstandardowego wyposażenia technicznego.

Forma i materiały

Forma budynku bezpośrednio wynika z powyższych uwarunkowań – w tym bardzo czytelnego i prostego układu funkcjonalno-przestrzennego. Układ części A budynku w sposób maksymalny szanuje i dostosowuje się do zastanej tkanki istniejącego budynku. Jednocześnie formalnie, podział materiałowy i formalny bryły pomiędzy kondygnacjami odpowiada ich różnemu charakterowi funkcjonalnemu – otwarty i dostępny parter oraz prywatna strefa piętra.

Wykorzystanie istniejącego i nieużywanego już obiektu wpisuję się silnie w nurt C2C („cradle to cradle”) oraz zasad Miasta cyrkularnego. Idąc tym tropem zdecydowaliśmy się na wykorzystanie prostych, dostępnych materiałów – mogących pochodzić z recyklingu lub też mogących poddać się późniejszemu recyklingowi oraz materiałów o ujemnym śladzie i prefabrykowanych.

Usytuowanie przestrzenne i komunikacja

Obiekt wpasowaliśmy optymalnie w pasmowy układ terenu miasta. Zabudowie podlega możliwie minimalna powierzchnia terenu, a utwardzenie terenu maksymalnie ograniczyliśmy. Po przekształceniu, struktura maluje się w przestrzeni jako obiekt zatopiony w zieleni.

Etapowanie Inwestycji zakłada realizację układu komunikacyjnego w pierwszym etapie bez konieczności jego modyfikacji w kolejnych etapach co również redukuje koszty całego przedsięwzięcia.